Cá Betta – còn được biết đến với tên gọi quen thuộc là cá Xiêm hoặc Lia Thia – từ lâu đã trở thành một trong những loài cá cảnh được ưa chuộng bậc nhất không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Với màu sắc lộng lẫy, cùng dáng vẻ đầy kiêu hãnh, Betta luôn khiến người ngắm khó có thể rời mắt. Thế nhưng, sức hút của chúng không chỉ dừng lại ở vẻ đẹp hình thể. Điều làm nên sự khác biệt của Betta còn nằm ở chu trình sinh sản độc đáo, nơi mà cá mái giữ một vai trò then chốt.
Nếu như cá betta trống nổi bật với màu sắc sặc sỡ và tính cách hiếu chiến, thì cá betta mái lại được xem là “nữ hoàng” thầm lặng, mang trong mình nhiều bí mật thú vị ít ai biết. Chính cá mái Betta là nhân tố quan trọng trong việc duy trì, cải thiện và phát triển những dòng cá mới – vừa khỏe mạnh, vừa mang vẻ đẹp hiếm có, góp phần làm phong phú thêm “thế giới cá Betta” đầy mê hoặc. Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản, cá betta mái còn có nét đẹp riêng rất hấp dẫn người chơi.

Cá betta mái
Trong bài viết này, Shop Heo sẽ cùng bạn khám phá toàn diện về cá betta mái: từ nguồn gốc, đặc điểm, tập tính, đến cách chăm sóc, lai tạo, cũng như giá trị của chúng trong thú chơi betta. Đây sẽ là một “cẩm nang” chi tiết giúp bạn hiểu rõ hơn về loài cá tưởng chừng ít nổi bật nhưng lại giữ vai trò không thể thay thế này.
Mục lục xem nhanh
Đặc điểm nhận biết cá betta mái
Để phân biệt cá betta mái với cá trống, người chơi cần quan sát kỹ một số yếu tố đặc trưng. Dù vẻ ngoài không quá lộng lẫy, nhưng chính sự khác biệt này lại giúp cá betta mái trở nên độc đáo và có giá trị riêng.
1. Hình dáng tổng thể
Cá betta mái thường có thân hình ngắn, gọn gàng hơn cá trống. Vây của chúng ngắn, ít xòe rộng, không bồng bềnh, tạo cảm giác thanh thoát và giản dị. Bụng cá mái thường hơi tròn, nhất là khi đến kỳ mang trứng.
2. Vây và đuôi
Khác với cá betta trống sở hữu bộ vây dài thướt tha, cá betta mái có vây ngắn hơn, ít hoa văn. Đuôi của cá mái nhỏ, không xòe to nhưng lại gọn gàng, phù hợp với thân hình.

Cá betta mái
3. Màu sắc
Cá betta mái có màu hơi nhạt hơn cá trốn, tuy nhiên, nhờ quá trình lai tạo hiện đại, nhiều dòng cá betta mái ngày nay đã mang màu sắc rực rỡ đẹp chẳng kém gì cá trống.
4. Điểm đặc trưng riêng của cá mái
Một dấu hiệu dễ nhận biết nhất ở cá betta mái trưởng thành chính là còi trứng trắng(còi nhỏ màu trắng) nằm ngay dưới bụng, đó là nơi cá mái thải trứng. Ngoài ra, khi đến giai đoạn sẵn sàng sinh sản, thân cá mái thường xuất hiện những sọc dọc mờ(với các dòng mái có màu nhạt sẽ thấy rõ hơn màu đậm), giúp người chơi dễ dàng nhận biết.
5. Tính cách
So với cá trống nổi tiếng hung hăng, cá betta mái lại hiền hơn và ít đánh nhau hơn. Tuy vậy, chúng vẫn có thể tranh giành lãnh thổ hoặc thức ăn trong bể. Nhìn chung, tính cách dịu dàng và ôn hòa chính là một trong những nét cuốn hút đặc biệt của “nữ hoàng” betta.
Tập tính của cá betta mái
Cá betta mái không chỉ giữ vai trò sinh sản mà còn có những tập tính đặc trưng, khác biệt với cá trống. Hiểu rõ tập tính của cá betta mái giúp người chơi dễ dàng chăm sóc, lai tạo và tạo môi trường sống phù hợp để chúng phát triển khỏe mạnh.
1. Vai trò trung tâm trong sinh sản
Cá betta mái chính là nhân tố quyết định sự thành công trong việc nhân giống. Khi đến kỳ sinh sản, bụng cá mái căng tròn và xuất hiện sọc dọc rõ rệt trên thân. Lúc này, cá mái sẵn sàng ghép đôi với cá trống.
Trong quá trình sinh sản, cá trống sẽ quấn ổ bọt, còn cá mái sẽ đẻ trứng để cá trống thụ tinh và chăm sóc. Chính vì vậy, việc lựa chọn một cá mái khỏe mạnh, giàu gen tốt là bước đầu tiên để tạo ra thế hệ cá betta con chất lượng.
2. Khả năng sống bầy đàn
Khác với cá trống vốn chỉ có thể nuôi đơn lẻ vì tính hiếu chiến, cá betta mái đôi khi có thể sống tập thể trong một bể lớn – thường được gọi là “còn trong bầy”. Trong môi trường này, từ 5–10 cá mái có thể nhiều hơn nhiều cùng sống chung với nhau từ nhỏ đến lớn được.
Tuy nhiên, người chơi vẫn cần theo dõi kỹ vì trong một số trường hợp, cá mái vẫn có thể tranh giành lãnh thổ. Để giảm thiểu mâu thuẫn, bể nên có nhiều cây thủy sinh và chỗ trú ẩn để cá phân tán sự chú ý và có chổ ẩn nấp khi chúng đá nhau.
3. Tập tính phòng thủ
Dù hiền hòa hơn cá trống, nhưng khi bị đe dọa, cá betta mái vẫn có phản ứng phòng thủ. Chúng có thể phùng mang hoặc lao về phía đối thủ để bảo vệ lãnh thổ, đặc biệt trong thời điểm chuẩn bị sinh sản.
4. Hoạt động thường ngày
Cá betta mái có xu hướng bơi linh hoạt, nhanh nhẹn, hòa đồng. Chúng thường tìm kiếm thức ăn ở tầng giữa và tầng trên của bể, ít khi nằm im lâu. Sự năng động này cũng giúp cá mái trở thành điểm nhấn sinh động trong bể cá cảnh.
5. Tuổi thọ và vòng đời
Tuổi thọ trung bình của cá betta mái dao động từ 2–3 năm. Với điều kiện chăm sóc tốt, chế độ dinh dưỡng hợp lý, cá có thể sống lâu hơn, đảm bảo nhiều lần sinh sản và giữ được sức khỏe ổn định trong suốt vòng đời.
Các dòng cá betta mái phổ biến
Thế giới cá betta mái rất đa dạng với nhiều dòng khác nhau, mỗi dòng mang vẻ đẹp, màu sắc và giá trị riêng. Nếu như trước đây cá mái thường chỉ được coi là “phụ trợ” cho cá trống, thì ngày nay chúng đã trở thành đối tượng được sưu tầm, lai tạo và nuôi cảnh nhờ những đặc điểm độc đáo.

Cá betta mái
1. Cá betta mái Halfmoon
Dòng Halfmoon nổi tiếng với cá trống có đuôi xòe 180 độ đầy uy lực. Ở cá betta mái, vây và đuôi ngắn hơn nhưng vẫn giữ được form dáng thanh thoát.
- Đặc điểm: thân gọn, vây gọn, màu sắc phong phú.
- Giá trị: thường được chọn để lai tạo ra những thế hệ Halfmoon con có form chuẩn, đuôi xòe đẹp.
2. Cá betta mái Koi
Betta Koi mái gây ấn tượng mạnh bởi hoa văn loang lổ độc đáo, tương tự cá Koi Nhật.
- Đặc điểm: màu sắc loang đỏ, cam, vàng, xanh hoặc đen, không con nào giống con nào.
- Giá trị: là lựa chọn hàng đầu cho những ai muốn tạo ra đàn cá betta con “khó đoán”, mỗi con một vẻ.
3. Cá betta mái Galaxy
Cá betta Galaxy mái sở hữu các chấm ánh kim li ti tỏa sáng trên thân, giống như bầu trời đầy sao.
- Đặc điểm: thân có lớp ánh kim rực rỡ, kết hợp nhiều màu sắc.
- Giá trị: đóng vai trò quan trọng trong lai tạo, thường được dùng để tạo ra những dòng Galaxy con bắt mắt, sang trọng.
4. Cá betta mái Nemo
Betta Nemo mái nổi bật với mảng màu cam, đỏ, xanh rực rỡ, đôi khi có thêm ánh kim.
- Đặc điểm: màu sắc rực rỡ, đa tầng, dễ tạo hiệu ứng “cháy bể”.
- Giá trị: là nền tảng để cho ra đời những đàn cá Nemo con đa màu, nổi bật trong cộng đồng chơi betta.
5. Cá betta mái Giant
Đây là dòng cá “khổng lồ” với kích thước vượt trội, có thể gấp 2–3 lần cá betta thường.
- Đặc điểm: thân to, khỏe, chiều dài có thể lên tới 7–10 cm.
- Giá trị: được giới chơi cá săn đón vì sự hiếm có, đồng thời là nguồn gen quan trọng để lai tạo ra những dòng betta khổng lồ mạnh mẽ.
6. Cá betta mái Plakat
Dòng Plakat thường có thân ngắn, vây nhỏ, nổi tiếng với sức khỏe dẻo dai.
- Đặc điểm: ngoại hình đơn giản nhưng khỏe mạnh, ít bệnh.
- Giá trị: được yêu thích trong lai tạo để duy trì gen khỏe, tạo ra những dòng cá có tuổi thọ cao.
7. Cá betta mái Dumbo (Tai voi)
Đặc trưng của dòng này là cặp vây ngực to bản như đôi tai voi.
- Đặc điểm: vây ngực lớn, bơi uyển chuyển, độc đáo.
- Giá trị: cá mái Dumbo được chọn để lai tạo ra đời con có vây ngực nổi bật, lạ mắt.
Cách chăm sóc cá betta mái đúng chuẩn
Để cá betta mái luôn khỏe mạnh, phát triển tốt và sẵn sàng sinh sản, người nuôi cần nắm rõ cách chăm sóc đúng chuẩn. Việc tạo môi trường sống lý tưởng, cung cấp dinh dưỡng hợp lý và quản lý tốt quá trình sinh sản sẽ giúp “nữ hoàng” betta luôn giữ được phong độ ổn định.
1. Bể nuôi phù hợp
- Kích thước bể: cá betta mái có thể nuôi trong bể nhỏ từ 10–20 lít nếu nuôi đơn lẻ(có thể nhỏ hơn không sao). Nếu nuôi tập thể (hồ cộng đồng), bể cần từ 40–60 lít trở lên để cá bơi thoải mái.
- Nước nuôi: duy trì độ pH từ 6.5–7.5, nhiệt độ lý tưởng 26–28°C(không quá quan trọng). Nên thay nước định kỳ 2–3 lần/tuần để giữ môi trường trong sạch hoặc thấy dơ mới thay cũng được.
- Trang trí: thêm cây thủy sinh, lũa, hang đá để tạo chỗ trú ẩn, giúp cá giảm stress và có không gian tự nhiên, có chổ cho cá ẩn nấp khi cắn nhau.
2. Chế độ dinh dưỡng
- Thức ăn tươi sống: trùn chỉ, bo bo, artemia, trùn huyết, cám… cung cấp nguồn đạm dồi dào, giúp cá khỏe mạnh và tăng khả năng sinh sản.
- Thức ăn công nghiệp: chọn loại thức ăn viên chuyên biệt cho cá betta, giàu protein, vitamin và khoáng chất.
- Lịch cho ăn: ngày 1-2 lần, lượng vừa đủ. Tránh cho ăn quá nhiều không tốt và ô nhiễm nước.
3. Quản lý sức khỏe
- Quan sát hoạt động bơi lội, màu sắc và vây của cá betta mái hằng ngày để phát hiện sớm dấu hiệu bệnh.
- Tránh nuôi chung với cá trống trong thời gian dài chỉ để chung khi nào ép đẻ.
- Khi phát hiện nấm hoặc ký sinh, cần cách ly và điều trị ngay bằng muối hột hoặc thuốc chuyên dụng.
4. Chăm sóc trong giai đoạn sinh sản
- Dưỡng cá mái trước khi ghép đôi: cho ăn giàu protein, tăng cường trùn chỉ và Artemia, trùn huyết, lăng quăng.. để bụng cá căng trứng.
- Dấu hiệu sẵn sàng sinh sản: bụng cá mái tròn căng khi đói, còi trứng lộ rõ.
- Ghép đôi: cho cá mái tiếp xúc với cá trống bằng ngăn kiếng hoặc chai nhựa để hai bên làm quen trước. Khi thấy cá mái đứng yên và có phản ứng hợp tác, mới thả vào chung.
- Sau khi đẻ: tách cá betta mái ra khỏi bể, để cá trống chăm sóc ổ trứng nhằm tránh tình trạng cá mái ăn trứng hoặc bị cá trống tấn công.
5. Tuổi thọ và vòng đời sinh sản
Cá betta mái thường sinh sản tốt nhất trong khoảng 3-5 tháng tuổi. Sau giai đoạn này, số lượng trứng giảm dần và chất lượng trứng cũng kém đi. Người nuôi cần lưu ý để chọn thời điểm lai tạo hợp lý, đảm bảo đàn con khỏe mạnh.

Cá betta mái
Cá betta mái không chỉ là “nền tảng di truyền” quan trọng mà còn mang một vẻ đẹp giản dị, cuốn hút theo cách riêng. Dù không lộng lẫy như cá trống, nhưng chính sự dịu dàng, thanh thoát và vai trò quyết định trong việc duy trì, lai tạo giống đã khiến cá betta mái xứng đáng được tôn vinh là “nữ hoàng” của thế giới betta.
Nếu bạn thật sự yêu thích thú chơi betta và muốn khám phá trọn vẹn vẻ đẹp tiềm ẩn của loài cá này, thì chắc chắn việc sở hữu những cá betta mái khỏe mạnh, chuẩn gen sẽ là lựa chọn không thể bỏ qua.
Tại Shopheo, chúng tôi tự hào mang đến cho bạn những dòng cá betta mái đa dạng các dòng: Halfmoon, Koi, Galaxy, Nemo, Fancy, Samurai, Neon, Marble… Tất cả đều được tuyển chọn kỹ lưỡng, khỏe mạnh, nguồn gốc rõ ràng, sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong hành trình lai tạo và thưởng thức vẻ đẹp betta.
Hãy đến với Shopheo ngay hôm nay để chọn cho mình những “nữ hoàng betta” tuyệt vời nhất – nơi bạn không chỉ mua cá, mà còn tìm thấy niềm đam mê, sự đẳng cấp và những trải nghiệm trọn vẹn trong thế giới cá cảnh.













































